Katarzyna Bem-Kukulska
Już prawie od dwóch lat na moim instagramie prowadzę serię #etnologicznyczwartek. Co dwa tygodnie pojawiają się tam treści z zakresu etnologii i antropologii kulturowej.
W tym roku postanowiłam, że w formie rozwinięcia jej, na mojej stronie będą pojawiały się również wpisy, do których będzie można wrócić w dowolnym momencie. Będą one też nieco bardziej zebrane i klarowne od stories, w każdym wpisie znajdziesz również źródła z których korzystałam do ich przygotowania.
Zanim jednak będę opowiadać wam tutaj o wierzeniach i zwyczajach, chciałam przybliżyć Wam nieco czym dokładnie zajmuje się etnografia, etnologia i antropologia kulturowa. Są to dziedziny pokrewne, często czerpią od siebie nawzajem.
W skrócie można by stwierdzić, że:
etnografia - jest nauką opisową,
etnologia - porównawczą,
antropologia kulturowa - holistyczną.
Do przygotowania dzisiejszego artykułu korzystałam z :
Słownik etnologiczny. Terminy ogólne, red. Zofia Staszczak, Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1987.
Serdecznie zapraszam Cię do zajrzenia na mojego instagrama @bemuszenko. Znajdziesz tam materiały z zakresu etnologii i antropologii kulturowej oraz moją twórczość. A jeśli interesują Cię tatuaże, polecam również do zajrzenia na mój handpokowy profil - @bemuszenko_handpoke.
Antropologia kulturowa
Antropologia kulturowa jest spośród trzech opisywanych najbardziej ogólna oraz holistyczna. Bada ona człowieka jako twórcę kultury oraz istotę społeczną.
Ogólnie dąży ona do stworzenia ogólnej teorii kultury. Antropolożki i antropologowie kulturowi zajmują się badaniem różnic i podobieństw między kulturami, tak aby znaleźć cechy które są uniwersalne.
Badają oni również kulturę jako taką - pojęcie to jest różnie definiowane i rozumiane.
Etnografia i etnologia
Obie te nauki są ze sobą ściśle związane. Etnografia jak wspomniałam jest opisowa, w jej obrębie zbiera się materiał badawczy. Etnografki i etnografowie więc zajmują się prowadzeniem badań terenowych czy też opisywaniem danych społeczności.
Etnologia natomiast korzysta z zebranego przez nich materiału. Nauka ta bada człowieka jako istotę kulturową. Zajmuje się analizą i porównaniem poszczególnych kultur. Etnolożki i etnologowie wyciągają wnioski, tworzą teorie jednak nie są one w pełni uniwersalne (tymi zajmuje się antropologia).
Przez wieki istniał podział na etnografię i etnologię, natomiast obecnie jest on bardziej płynny. Zakłada się też, że etnografia jest pierwszym etapem prowadzenia badań etnologicznych - jedno bez drugiego raczej nie działa.
Kiedyś uznawano też, że etnografia zajmuje się ludowością danego narodu, folklorem natomiast etnologia kulturami obcymi, które uznawane były za „niższe” czy „egzotyczne”. Aktualnie jednak tego typu podział jest całkowicie odrzucany, bo zauważono, że jest on europocentryczny (zakładający wyższość kultur europejskich nad pozostałymi).
Zaczynając od początku
Znajdziesz mnie również na: