Katarzyna Bem-Kukulska
Uścisk (kochankowie II) - Egon Schiele
Mam nadzieję że spodobał Ci się dzisiejszy artykuł i nie odstraszyła Cię jego długość.
Druga część już wkrótce!
Zachęcam Cię do polubienia tego artykułu, jeśli uważasz go za wartościowy - udostępnienia go oraz do podzielenia się swoimi przemyśleniami w komentarzu!
Źródła:
Denis Dutton -”Instynkt sztuki. Piękno, zachwyt i ewolucja człowieka”
Młody zając - Albrecht Dürer
Młoda kobieta w koszuli - Amadeo Modigliani
Czym jest dzieło sztuki?
Jak rozpoznać czy to co czytasz, słuchasz czy widzisz jest prawdziwym arcydziełem?
Miałam w swoim życiu epizod studiowania Historii Sztuki. Podczas jednych z pierwszych zajęć na uczelni trafiłam na zajęcia, gdzie osoba prowadząca opowiadała o definicji sztuki. O tym jak na przestrzeni lat się kształtowała i zmieniała.
Meritum jednak całego wykładu było to, że... sztuka nie ma definicji!
Zgadzam się z tym, że ciężko ubrać w jedną definicję, co tak naprawdę jest sztuką.
Uważam jednak, że musi jednak istnieć jakieś kryterium (mniej lub bardziej intuicyjne), według którego ludzie potrafili odróżnić przykładowo pracę artystyczną od rzemieślniczej. Dobrze namalowanego technicznie obrazu od obrazu będącego sztuką przez duże “S”.
Mimo że tytuł książki w polskim tłumaczeniu (ang. Why We Dream: The Science, Creativity and Transformative Power of Dreams) brzmi nieco jak coachingowy nonsens*, to jest to bardzo rzetelna, oparta na naukowych badaniach książka o śnie.
Autorka objaśnia w niej jak działa sen, jak można go zrozumieć i jak zacząć świadomie śnić. Rozprawia się z wieloma mitami dotyczących świadomego śnienia.
* - pisząc to wyrażenie mam na myśli oczywiście dominujące w społeczeństwie postrzeganie coachingu, które oczywiście nie bierze się znikąd. Jednak chciałabym w tym miejscu zaznaczyć, że osobiście znam wiele osób, pracujących w tym zawodzie, które znają się na rzeczy, posiadają ogromną wiedzę i wykorzystują ją do pomocy innym.
2. "Siła snów. Jak śnić świadomie i zmienić swoje życie" - Alice Robb
Kryteria wg. Denis’a Dutton’a
Przez bardzo długi czas szukałam odpowiedzi na to pytanie. I ostatnio natknęłam się na książkę Denis’a Dutton’a “Instynkt sztuki. Piękno, zachwyt i ewolucja człowieka”. W niej autor zebrał 12 kryteriów skupiskowych sztuki, według których można ocenić czy dana praca jest dziełem sztuki z prawdziwego zdarzenia.
Dzisiaj chciałabym Ci o nich opowiedzieć, ponieważ moim zdaniem są one wyjątkowo trafne!
Zanim jednak do nich przejdę, chciałabym wyjaśnić Ci jedną rzecz.
Podane kryteria są w pewnym stopniu umowne. Zostały one opracowane na podstawie znanych i cenionych dzieł na przestrzeni wieków, które chcąc nie chcąc, posiadały cechy wspólne. Stąd istnieją wyjątki jak np. Fontanna Duchamp’a, które nie spełniają większości z nich.
Dlatego też, podane poniżej kryteria nie są NIEZBĘDNE do tego, aby dana praca była dziełem sztuki. Jeśli jednak je posiada wszystkie z nich z pewnością nim jest.
Skąd pochodzi i co się z nią wiąże?
12 międzykulturowych kryteriów sztuki.
Dzisiaj chciałabym przytoczyć 6 z nich ( drugą część przedstawię Ci następnym razem):
1. Bezpośrednia przyjemność
Jest to przyjemność, którą odczuwasz patrząc lub słuchając danego dzieła. Przyjemność piękna lub przyjemność estetyczna pochodzi z połączenia kolorów, dostrzegania detali w skomplikowanej fabule. Z niezwykłej formy lub techniki, którą posłużył się artysta. Albo też z harmonii w muzyce
Jest to rozkoszowanie się artystycznym pięknem, które pochodzi zazwyczaj z nawarstwienia się różnego rodzaju “przyjemności”. W szczególności jest to odczuwalne, gdy wchodzą one ze sobą w interakcje czy związki.
Bardzo ważna jest tutaj również jedność dzieła sztuki. Te wszystkie drobne lub większe smaczki i przyjemności powinny się ze sobą spajać. Jak to trafnie określa Denis Dutton arcydzieło jest “jednością w wielości”.
2. Biegłość i wirtuozeria
Jest to jeden z najbardziej poruszających i satysfakcjonujących aspektów sztuki, poprzez ludzką chęć rywalizacji w różnych dziedzinach.
Biegłość i wirtuozeria danego dzieła świadczy o ponadprzeciętnym talencie. Umiejętności i swobodności w posługiwania się danym medium, które są powszechnie podziwiane w społeczności.
3. Styl
Styl wyznacza ramy, wokół których artysta tworzy. Jednocześnie nadaje dziełu charakter indywidualny, wyjątkowy. Może się on wywodzić z kultury, otoczenia lub być unikatowym wymysłem danej jednostki.
Nie jest on rzeczą stałą, ponieważ ciągle ewoluuje. Wpływają na niego różnego rodzaju zapożyczenia i nagłe zmiany. Bardzo dobrym przykładem w tym miejscu jest twórczość Picassa, którą można podzielić na różne okresy jak błękitny, różowy czy kubizm.
Sztywność lub płynność adaptacji stylu, może się różnić w zależności od kultury. Niektóre będą otwarte na twórcze i swobodne interpretacje artystyczne, a niektóre będą stanowić jego przeciwieństwo, być ściśle określone i ubrane w ramy, których nie można przekroczyć ( na przykład w prawosławnych ikonach).
4. Nowatorstwo i kreatywność
Dzieła sztuki są niezwykle cenione za swoją nowatorskość i kreatywność ich twórcy. Poprzez nie wyraża się jego oryginalność. Jest to miejsce w którym wyraża się cały geniusz artysty oraz jego artystyczna indywidualność.
Na kreatywność składa się zdolność zwrócenia uwagi odbiorcy oraz odkrywanie nowych, głębszych znaczeń w medium oraz temacie.
5. Krytyka
Słowa krytyki czy uznania towarzyszą każdej formie artystycznej.
Składa się z krytyki profesjonalnej, wygłaszanej przez specjalistów i znawców w danej dziedzinie oraz oceny publiczności.
Staje się ona swego rodzaju spektaklem, który ukazywany jest publice, poprzez co przeistacza się w przedmiot oceny szerszej społeczności.
6. Naśladownictwo (reprezentacja)
Dzieła sztuki jak rzeźby, obrazy, opowiadania, czy nawet muzyka naśladują lub reprezentują naturalne doświadczenia świata.
Człowiek znajduje przyjemność z tego jak dobrze coś jest naśladowane lub też czerpać przyjemność z oglądania danego przedmiotu czy reprezentowanej sceny.
Umiejętne oddanie znanej nam rzeczywistości przykładowo skomplikowanej, czerwonej draperii jest niezwykle atrakcyjne dla ludzkiego oka. Wiąże się to z biegłością oddawania doświadczeń zarówno tych wizualnych, jak również odczuć.
Judith I - Gustav Klimt
Znajdziesz mnie również na: